Gelecek Turizm Hareketleri
Turizm tanımı yaparken en beğendiğim cümle “çok gezen mi bilir, çok okuyan mı?“dır. Belkide bir yere oturup ders çalışamamın etkisi ile kitap okumaya da yeterli zaman harcayamamamdan dolayı okumaktansa iletişim kurarak bilgi açlığımı gidermeye çalıştım. Ayaküstü sohbetler ile tek sayfaya sıkıştırılmış bloglar ile hayal gücümü açmaya çalıştım. Bununla beraber yeterli olmasada arada bir kitap okuyarak zamanımı değerlendirmeye çalışıyorum.
Haftasonunu değerlendirmek için okuduğum bir kitap , geleceğin turizm hareketlerinden ortaya çıkarak gelecek hayatımızın nasıl değiştirebileceğini düşündürdü. Bu noktada hareket noktam ise 100 yıllık bir turizm hareketinin insanoğlu üzerindeki etkileri oldu.
Birinci aşama; süregelen turizm hareketinin yaşam şekillerimize etkileri olarak başlayalım.
İlk turizm hareketi, 19. Yüzyılın ortalarında İngiltere’de Thomas Cook isimli girişimcinin bir fuar sebebi ile çıkarmış olduğu paket tur kabul edilir. Başka kaynaklarda farklı bilgiler olsa da kişi ve yer konusunda bir netlik vardır. Daha sonrası sıcak yerlere gitmek isteyen üst gelir grubunun tatillerini organize eden şirket ekonominin bir gerçeği olarak yavaş yavaş alt gelir gruplarına kadar inmiştir. 1960 larda Almanya da sendikal hareketlerde her işçinin yılda 4 ila 6 hafta izinli sayılmasını sağlamıştır. Yaklaşık olarak 100 yıl süren bir süreçte turizmin lüksten ihtiyaç durumuna evrilmesinin yanında acaba Almanya’daki şirket sahiplerininde bu sendikal hareket ile beraber, içlerinde Türkiye’nin de dahil olduğu diğer ülkelerden işçi hareketine de sebep olduğunu söylemek sanırım yanlış olmaz.
Değişik ülkelerden gelen insanların bir arada olması kültürel etkileşimin yükselmesi anlamına gelmek ile beraber, bu insanların tekrar kendi ülkelerine yılda bir kere bile olsa dönebilmesi bir turizm hareketi oluşturmaktadır. Okumuş olduğum kitaba göre 90 Milyon USD olan bir uçağın uzun süre kullanılamaması ile oluşacak bilet fiyatının kişi başı 300.000 USD olması öngörülmektedir. Uçakların uzun süre hergün onlarca sefer yapabilmesi sebebi ile uçak fiyatları 5 USD lere kadar düşmektedir. Bu sayede Öğer Tur ortaya çıkarak charter işçi seyehatlerini organize etmiştir. Charter uçuşlar trenler ile başlayan fuar iş turizm paketlerinin daha da uzun mesefeli pazarlara gidebilecek olan uçaklı paketlere evrilmesi sağlayıp daha da uygun maliyetlere yeni pazarların ulaşılmasını da sağlamıştır. Ayrıca bu charter uçuşlar sayesinde ucuz paket turlar ile izin hakkı elde etmiş zengin ülkelerin işçi sınıfları da tatillerini sıcak yerlerde geçirme fırsatı yakalamıştır. İş turizminin yanında güneş, deniz turizmini de tetiklemesi 100 yılı bulmasına rağmen sonrasında hızlı bir ivme ile yeni tatil köylerinin yapılması için inşaat sektörünü tetiklemiş, fuarların kolay ve daha faydalı olması sebebi ile fuar turizmini, mal sevkiyatlarını kolaylaştırmak için kara yolu ve gemi nakliye firmalarını, Para transferleri için ise bankacılık sektörünü de geliştirmiş olması sanırım çok da uzak bir hikaye değildir.
Bundan 10 yıl öncesinde Ay a gitmek için paket tur satan bir firma ortaya çıkmış hatta ülkemizde de bu paketi alan birkaç kişi basına yansımıştı. Henüz bu gerçekleşmedi ancak Dünyanın en büyük firmalarından biri Mars’a seyehat konusunda 40 yıllık hedeflerini ortaya koymuş bu konuda da gelişimini gün ve gün çeşitli sunumlar ile göstermektedir. Elon Musk’a ait SpaceX şirketi yaklaşık 6 ay sürecek olan gidiş ve 1 yıl dönüşü sürecek olan seyehat için beslenme, yakıt, giden roketleri yeniden kullanabilmek gibi sorunları aşmak için milyonlarca USD para harcıyorlar.
İsmi açıklanmayan bir çift ilk müşteri olmaya hazır olmak ile beraber şimdiki maliyeti 10 Milyar USD , yanlış okumadınız on milyar Amerikan Doları, olan seyehat için bir seyehat belgesi (voucher) alamadılar. İlk zamanlardaki uçak seyahati fiyatlarını gözönüne alırsak Turizm yeniden aynı sorunları aşmak için hazırlanıyor diyebilir miyiz? Seyehatte kullanılacak olan roketin tekrar kullabilmesi için bir gelişme olmaması, Mars’a ilk paket turun gerçekleşmesini bir süre daha erteleyecek. Bu konudaki ilk çalışmalar sayesinde ise Dünya’mız yörüngesinde bulunan uydu sayısı bir kaç katına çıkarak internet hızının son zamanlardaki yükselmesini sağlamakta. İşte Mars’a seyehatin ilk kazanımları ortaya çıktı.
SpaceX yiyecek konusundaki sorunları çözebilmek için; Mars’a seyehat sırasında ve oradaki geçirilecek zaman içerisindeki beslenme ihtiyaçları çalışmaları yapmaktadır. Bunlar arasında mekiğin içindeki besin üretim teknolojileri konulu çalışmalar dünya üzerindeki besin üretimi konusunda da yeni teknolojiler kullanılmasına yol açıyor.
Tüm bu çalışmalarda en büyük çalışma konusu güçlü motorlar ve az yakıt kullanımı yer almaktadır. Günümüzde de elektrikli araçların tek şarj ile aldığı mesafe ve çabuk hızlanma rakamları hızlı bir ivme ile gelişmektedir. Bu konuda bir çok araç firmasından ziyade SpaceX in kardeşi Tesla teknolojisi ulaşılması zor bir fark ile önde olduğunu rakamlar ortaya çıkarıyor.
Yeni enerji imkanlarından biri de Mars gezegeninden alınacak olan bazı materyallerin işlenerek ortaya çıkmasıdır. Bunlar hammadde olarak da Dünya mıza getirilip yeni enerji imkanları olarak çıkacağını da öngörmek çok zor değil.
İnsanoğlunun gezme ve görme isteğinin teknoloji, tarım, ulaşım gibi konuları ne kadar desteklediğini geleceğimizi şekillendirdiği geçmişten günümüze ana hatları ile anlatmaya çalıştık. Gezi turizmi olarak başlayacak Mars seyahatleri yeni iş turizmi olanaklarını da oluşturabilir mi? Belki ilk fuarı da bizden birkaç sonraki nesil orada yapacak ve oradan hammaddeleri nasıl Dünyamıza getirebileceğimizin çözümlerini araştırmaya başlayacağız.